Çoğunlukla genital bölge teması ile bulaştığı bilinen HPV, bu nedenle cinsel yolla bulaşan hastalıklar arasında yer almaktadır. Genellikle genital bölge ve çevresinde ortaya çıkarttığı siğiller ile fark edilen HPV’nin, 200’ü aşkın alt tipi bulunmaktadır. Toplumda HPV ile enfekte olan kişi sayısı oldukça fazladır. Bu nedenle günümüz şartlarında HPV enfeksiyonunun varlığı artık anormal ve korkutucu bir durum olarak görülmemelidir. Ancak HPV, genital siğillere neden olabildiği gibi yüksek riskli tipleri nedeni ile kadınlarda rahim ağzı (Serviks) kanseri, makat kanseri, erkeklerde ise penis kanseri ve ağız, yutak kanseri gibi ciddi hastalıklara neden olabilmektedir.
Özellikle rahim ağzı kanserinde %98 gibi büyük bir oranda etkin rol oynayan HPV enfeksiyonunda, ileri dönemde yaşanabilecek hastalıkların önüne geçebilmek adına erken tanı ve takip önemli bir yer tutar. Kadınlarda rutin tarama testi olarak uygulanan Pap smear testi yanında HPV’nin varlığını ve hangi tipte olduğunu tespit etmek için HPV tarama testi uygulanır. HPV tarama testi, HPV DNA testi ismi duyulduğunda ilk olarak akla kanser ihtimali geldiği için hastalar korkabilmektedir. Ancak HPV tarama testi tam aksine hastanın kansere yakalanma ihtimalini tespit etmek ve önlemek adına oldukça önemlidir.
HPV DNA testinin yapılması için öncelikli olarak hastanın uzman bir doktor tarafından muayene edilmesi gerekir. Doktorun önerisi ve hastanın onayı ile birlikte HPV testi yapılmasına karar verildikten sonra hastaya test uygulanır. HPV tarama testi ya da HPV DNA testi sayesinde hastada virüsün olup olmadığı, var ise hangi tipte virüs olduğu tespit edilir. HPV DNA testi ismi nedeni ile hastalar kan testi yapılacağını düşünebilirler. Ancak HPV testi kan taraması ile değil, tıpkı Pap smear testinde olduğu gibi rahim ağzından alınan hücre örneği üzerinden yapılır.
HPV testi uygulanacak hasta ilk olarak jinekolojik muayene masasına alınır. Hasta uzandıktan sonra vajina spekulum aleti ile açılır. Vajina aralandıktan sonra doktor hastadan çubuk ile birlikte sürüntü alır. Hastadan alınan sürüntü bir kap içerisine konduktan sonra inceleme için laboratuvara gönderilir. ‘’HPV testi ağrılı mıdır? HPV testi acı verir mi?’’ gibi sorular HPV testinde en çok merak edilen konulardandır. HPV testinde herhangi bir cerrahi işlem uygulanmaz. Muayene sırasında 15-20 saniye içinde oldukça kolay ve ağrısız bir şekilde uygulanmaktadır. HPV testi laboratuvara gönderildikten sonra 1-2 hafta içerisinde sonuçlanır.
HPV testinin uygulanacağı kişilerin kapsamı konusundaki tartışmalar günümüzde hala devam etmektedir. Öncelikle erkeklerde HPV’yi ortaya çıkaran bir test bulunmadığı için erkeklere HPV testi uygulanmaz. Ancak erkekte genital siğil var ise hastadan parça alınarak doktorun isteği ile HPV tiplendirilmesi yapılabilir. HPV enfeksiyonu 20-30 yaş arası kadınlarda oldukça sık görülmekte ve enfeksiyon büyük oranda 2 yıl içerisinde vücuttan temizlenmektedir. Bu nedenle HPV testinin 30 yaşından itibaren yapılması önerilmektedir. HPV testi rutin tarama testleri arasında yer almaz. Aynı şekilde her genital siğili bulunan HPV enfeksiyonu hastasına da test yapılmaz. Burada hastaya HPV testinin uygulanıp uygulanmayacağı konusunda etkili olan bazı hususlar bulunmaktadır.
HPV Testi Ne Zaman Yapılır?
HPV testinde en çok merak edilen konuların başında testin nasıl uygulandığı gelir. HPV testinde kan testi ya da cerrahi işlem uygulanmaz. HPV testi tıpkı Pap smear testinde olduğu gibi vajina içerisinden alınan sürüntü örneği üzerinden incelenir. Bu nedenle isteğe göre HPV testi ve Pap smear testi aynı anda uygulanabilir. HPV testinde sürüntü ince uzun ve ucunda pamuk bulunan çubuk yardımı ile alınır.
İnce ve uzun çubuğun ucundaki pamuk, vajina içerisindeki sıvıya sürülerek çıkarılır. Oldukça kısa süren bu işlem sırasında hasta acı ya da ağrı hissetmez. Pamuğa alınan sürüntü örneği çıkarıldıktan sonra kabın içerisine konur ve incelenmesi için laboratuvara gönderilir.
Günümüzde jinekolojik muayenelerin rutin taramalarından biri olan Pap smear testi, rahim ağzı kanserini erken tanımada oldukça etkili bir testtir. Pap smear testi sayesinde hastanın vajina ya da serviksten alınan hücre örneği oldukça kolay bir şekilde incelenebilmektedir. Düşük maliyeti ve yüksek orandaki başarısı nedeni ile Pap smear testi kanser taramaları arasında oldukça önemli bir yer tutar. Bu nedenle her kadının üç yılda bir mutlaka Pap smear testi yaptırması önerilir. Pap smear testi sayesinde kadınların vajina ya da servikste oluşan anormal durumlar tespit edilebilir.
HPV DNA testi ise kadınlarda HPV enfeksiyonunun hangi virüs tipine ait olduğunun taraması gerçekleştirilir. Rahim ağzı kanserinde %98 gibi büyük bir oranda rol oynayan HPV, bu test sayesinde tespit edilir. Pap smear testine çıkan bazı anormal hücre sonuçları doktorlara HPV varlığını düşündürür ancak şüpheli durumlarda ya da HPV’nin yüksek riskli tipe ait olup olmadığını anlamak adına HPV testi uygulanır. Son yıllarda yapılan araştırmalarda HPV testinin rahim ağzı kanserini erken teşhis etmede Pap smear testine oranla daha başarılı olduğu görüşü ortaya atılmıştır.
Günümüzde jinekolojik muayene sırasında HPV enfeksiyonu varlığı birçok farklı şekilde ortaya konabilir. İlk olarak hastanın genital bölge ve çevresinde siğil oluşumları var ise doktor HPV olduğunu görebilir. Bunun temel nedeni genital siğillerin tipik bir görüntüye sahip olmasıdır. Ancak genital siğili bulunmayan hastalarda da HPV enfeksiyonu ortaya çıkabilmektedir. Bu durum birçok farklı yöntem ile ortaya çıkabilir. Hastanın Pap smear testinde anormal hücre değişiklikleri var ise ve bu değerler HPV enfeksiyonu varlığında olan değerler ile benzeşiyorsa HPV enfeksiyonundan bahsedilebilir. Aynı şekilde kolposkopi denilen büyüteç yardımı ile vajina ya da Serviks incelendiğinde doktor HPV’nin neden olduğu hücresel değişimleri gözle görebilir. HPV’nin fark edildiği hastalarda servikal biyopsi ile hastadan parça alınarak HPV taraması uygulanabilir.
Ancak tüm bunların dışında hastanın HPV olup olmadığı ve HPV enfeksiyonu var ise bu virüsün hangi tipte olduğu HPV DNA testi ile ortaya çıkarılmaktadır. Günümüzde HPV DNA testinin kapsamları oldukça gelişmiştir. Bazı HPV testleri yalnızca belli tipteki virüsleri tararken, bazı HPV testleri tüm yüksek riskli virüs tiplerini ve bu virüslerin sayısal değerlerini ortaya koyar. Bu nedenle HPV testinin uzman bir doktor tarafından, güvenilir bir şekilde yapılması gerekir. Doğru HPV testi sayesinde hastada yüksek riskli HPV var ise ileride oluşabilecek rahim ağzı kanseri gibi ciddi hastalıkların önüne geçilebilir.
HPV testi ile ilgili son yıllarda adını sıkça duymaya başladığımız Micro Chip Array yöntemi ve PCR rahim ağzı kanserinin erken tanısında oldukça hızlı ve güvenilir tespit imkânı sunmaktadır. PCR (Polimeraz Chain Reaction), poliemeraz zincir reaksiyonu anlamına gelmektedir. Moleküler tanı için geliştirilen PCR, günümüzde tarama testleri içindeki en gelişmiş tekniktir. Bu teknik sayesinde az sayıdaki hücrede dahi büyüme, küçültme gibi incelemeler yapılarak ölçüm yapılabilmektedir.
Micro Chip Array ise PCR yöntemi ile birleştirilmiş ileri seviye bir tarama kitidir. Bu kit sayesinde HPV’nin 35’ten fazla tipi taranabilmektedir. %99 oranda doğru sonuç veren Micro Chip Array yöntemi, HPV genotiplerinin yapısını ortaya çıkarmaktadır. Micro Chip Array yönteminde birden çok hücre spesifik tarama ile incelenmektedir. Bu sayede daha güvenilir ve hızlı sonuçlara ortaya çıkmaktadır.
Makalenin Yazarı: Jin. Op. Dr. Korkut Arslan
HPV Genital Siğil Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Bu sitede yer alan bilgiler, kişileri bilgilendirmek amacıyla hazırlanmış olup, hiç bir şekilde hastalıkların tanı veya tedavisinde kullanılamazlar. Sitemiz Sağlık Bakanlığı 15/2/2008 tarih ve 26788 numaralı yönetmeliği 29. maddesine göre sunduğumuz hizmet ile ilgili konularda bilgilendirme amaçlı tanıtım ve ilan kapsamında hazırlanmıştır.
Gizlilik İlkesiHPV Genital Siğil Konusunda Bilgi Alın